Geloven en doen

Kalkoen voor Kerst?

Wanneer je een vertegenwoordiger van een beroepsgroep naar een zelfevaluatie vraagt, zal hij de neiging hebben om een veelheid aan factoren te benoemen die buiten zijn persoonlijke invloedssfeer liggen, maar die wel invloed hebben op zijn functioneren. Het ligt altijd aan de omgeving; altijd aan anderen. Het belangrijkste argument is dat de omgeving autonoom en onveranderbaar is, waardoor altijd gebeurt wat altijd al is gebeurd. En omdat het altijd "goed" is gegaan, is er vanuit zijn perspectief gezien geen reden om aan te nemen dat er iets zal veranderen.
Dit noem ik de veronderstelling van de kalkoen. Hij is ervan overtuigd dat hij Kerstmorgen gevoederd wordt, puur en alleen gebaseerd op het feit dat dat gedurende het afgelopen jaar altijd zo is geweest.

"Deze analogie geldt voor elke beroepgroep, zo ook kerkorganisaties. Het zelfoordelend en zelfreinigend vermogen is gebaseerd op het in stand houden van de status quo, van loyaliteit aan de plaatselijke kerk in de eerste plaats, want het hoofdkwartier is op afstand - “ik moet hier zien te overleven” - en gebaseerd op de vooronderstelling dat God altijd aan de kant van de geestelijkheid staat, omdat die Hem het best begrijpt. Zij hebben ervoor doorgeleerd en weten wat goed is voor het geloofsvolk. Dat dachten de Farizeeen en Sadduceeen in de tijd van Jezus ook. Een timmermanszoon die meer wist dan zij? Dat was te zot voor woorden.

Wanneer gevraagd wordt naar de toekomst van de kerk, zal vaak geantwoord worden dat er een heerlijke toekomst gloort, van groei, eenheid en broederliefde. Wie maakt zich druk over waarheid en recht? Zijn alle denkbare principiele argumenten dan niet slechts cultureel bepaald door de “Tijdgeest”? En is het antwoord niet afhankelijk van wie je de vraag stelt? Precies! En dan kan het zo maar gebeuren dat het beter is dat één man sterft dan dat het hele volk verloren gaat. Aldus is het in 2013 niet anders dan 1.986 jaar geleden.

Vaak lijken de arbeiders in het veld meer stress te ervaren om de schelling die zij aan het eind van de dag hopen te ontvangen, dan dat ze hun heer wijzen op valkuilen of dat hij onrechtvaardig handelt door van hen een druivenoogst te verwachten uit een vijgenboomgaard. Hardwerkend, zwetend maar zwijgend worden de groene of roodbruine vruchten binnengehaald, want wie zal zich druk maken over grootte, vorm of smaak als de heer van de wijngaard dat ook niet schijnt te doen? Het zijn altijd anderen die klagen: "Waar blijft de belofte van herstel? Al generaties lang blijft alles zó, als het altijd al is geweest."

Gebaseerd op zijn ervaring verwacht een kalkoen dat hij lekker gevoederd wordt op de ochtend voor Kerst. En als je het hèm vraagt, zal hij zeker niet voorstellen dat er kalkoen op het menu staat die avond. Zolang zij het zelf mogen beslissen, weten alle kalkoenen één ding zeker: het zal geen kalkoen zijn. Dus heerst er zekerheid in de ren: ook dit jaar is het kip en morgen voor ons weer een lekker granenontbijtje.

Gebaseerd op de rendementen uit het verleden, begint weldra weer een jaar van vrede op aarde ...
Gebaseerd op de hoop voor de toekomst, zijn we weer een jaar dichter bij de komst van de Heer!